lunedì 25 novembre 2013

Comunismu, comunitarismu, natzione

de Costanzo Preve

Unu de is slogan polìticos prus "tzerriados" de is corteos post-1968 est istadu tzertamente "Su Proletariadu/Non tenet Natzione/Internatzionalismu/Rivolutzione". (...) Bene, chie non connoschet o est angenu a s'istòria de su marxismu at a podere pensare chi custu slogan esseret s'espressione de su marxismu prus netu e evidente. Non est gasi pro nudda. In ue is rivolutziones chi si ispiraiant a Marx ant bìnchidu, siat puru pro pagu tempus, sa chistione natzionale, e prus giustamente sa chistione de sa liberatzione, de s'indipendèntzia e de sa soberania natzionale, est istada assolutamente determinante. Fidel Castro resistet, oe, a Cuba a suba de sa base de sa chistione natzionale. Su Vietnam sotzialista si est liberadu prima dae is frantzesos pustis dae is americanos, in pitzu de sa chistione natzionale. Su pòpulu bascu cumbatet pro sa causa giusta de sa liberatzione natzionale sua. S'annoditzu intro chistione sotziale e chistione natzionale est addiritura s'ABC de is rivolutziones de su Noighentos. Tando, proite totu custu balossimine o custa ignoràntzia?

Cussu slogan non rifletet assolutamente sa cumplessidade de su pensamentu marxista, sotzialista e comunista, ma isceti s'annoditzu de duas particulares e limitadas posiduras ideològicas, s'operaismu e su trotzkismu. Ambas, est beru, negant intreamente sa chistione natzionale (...) sa negatzione totale de sa chistione natzionale,tìpica de custas, non batit a unu internatzionalismu beru, ma a unu internatzionalismu astratu e chena concrusiones. Dae su momentu chi puru s'etimologia est illuminante pro impostare curretamente is chistiones teòricas, est pretzisu a narrere chi etimologicamente inter-natzionalismu signìficat "intro is natziones", non "non-natzione", e duncas solutzione democràtica e paghiosa de is problemas issoro de coesistèntzia e de cooperatzione, non s'abolitzione e annichilidura de is natziones. Su fatu chi su proletariadu marxianu siat inter-natzionalista, est a narrere chi tendat a una solidariedade chi superat is làcanas de su istadu natzionale suo, non est pro nudda conflituale cun custa cuntzetzione. Su sotzialismu non est s'abolitzione de is identidades natzionales,ma sa cooperatzione fraterna intra issas, a suba de sa democratzia e de sa egualidade, cun su suberamentu de ònnia colonialismu, ratzismu e imperialismu.

Chircare de fagher cumprendere custu a unu operaista o a unu trotzkista est peroe tempus pèrdidu, pro sa cuntzetzione meramente sotziològica de comunidade, chi tenent issoro. Isceti is proletàrios, pro issos, formant una comunidade reale. Ma sa cuntzetzione salariale o militante de sa comunidade est meda debile, e custu ispiegat difatis sa debilesa sua e su sistematicu iscurigadòrgiu suo. In su libru "Empire" Antonio Negri at atacadu a sa chistione natzionale, faeddende de issa petzi in tèrmines de Prima Gherra Mundiale, su maceddu natzionalisticu in is trintzeas, etc. Ma su natzionalismu imperialisticu est sa negatzione, non s'afirmatzione de sa chistione natzionale. Su natzionalismu imperialisticu progetat e realizat s'asugetamentu de pòpulos e natziones intreas (pensade a cantu sutzèdidu a sa natzione araba, pustis de su 1918, pro more de Frantza e Inghilterra). Su natzionalismu imperialisticu est in realidade isceti imperialismu, e non est cumpatìbile cun s'autodeterminatzione de is populos.

Eric Hobsbawm, at faeddadu de "inventziones de is natziones", sustenende chi is natziones no sunt mai unu simpre datu etnicu o limbisticu “naturale”, ma sunt semper istadas fraigadas istoricamente, tantu chi is matessi traditziones de issas sunt istadas fraigadas dae trumas intelletuales de poetas, iscritores e filòsofos. A suba de custu est pretzisu a nos cumprendere. Hobsbawm tenet regione, ma no s'ammentat de narrere chi tota sa tzivilidade umana, e non petzi is natziones, est istada fraigada istoricamente e artifitzialmente. Sa tzivilidade intrea est ontologicamente unu produtu de su traballu e de su limbàgiu. Sa “fraigadura” de is natziones est, duncas, isceti unu primu tentativu de perseghire sa soberania e s'autodeterminatzione, a un'istadu galu limitadu e imperfetu, dae su momentu chi su persighimentu immediatu de una soberania mundiale unificada est solu virtuale e non efetualmente possìbile. (...) sa soberania natzionale, puru e mascamente culturale, no est assolutamente una eredidade cunservatoria,reatzionaria e "fascista", ma est unu elementu de resistèntzia a su strapotere de s'impero mundiale americanu.(...)

Castiamus a Euskadi. Non chergio intrare in meritu a sa tatica de ETA o de Herri Batasuna. Ma est ladinu chi pro ònnia printzìpiu liberale (liberale, non comunista) clàssicu de autodeterminatzione natzionale su pòpulu bascu tenet su deretu prenu a costituire unu istadu natzionale soberanu indipendente. Chie ddu negat diat depere puru ispiegare proite is italianos, is tedescos,is ungheresos e is gregos ant tènnidu e tenent custu deretu ma is bascos no. (...) Su narrere chi is “natziones” si podiant faghere in su Otighentos, ma como no proite b'at sa globalizatzione, est una frase tautologica e bòida. A medas su natzionalismu bascu non praghet, proite is bascos giustificant sa pregunta sua de istadu natzionale indipendente su bases comunitàrias, e antzis "comunitaristicas". E tando milli distingos, milli distàntzias, milli richiamos a unu logicu cosmopolitismu liberaldemocraticu. Si olvidant chi a is bascos est negadu s'elementare printzìpiu de autodeterminatzione natzionale. Connosco gente de "manca", chi m'at naradu chi is bascos sunt macos a chèrrere difendere sa limba incumprensìbile issoro, cando semus andende a unu mundu globale in ue totus amus a faeddare ingresu e nos amus a imbiare messàgios SMS monolimba. Sa negatzione de sa chistione natzionale batit inevitabilmente a ridìculos iscimprorios boriosos e seriosos.

Unu àteru esempru chi si podet faghere est cussu de su “multiculturalismu”. Su multiculturalismu est oe virtuosamente postu contra su natzionalismu e a su "etnotzentrismu", castiados comente beras e proprias anticàmeras de su fascismu populista. Ma est una contraposidura fraigada e manipolada artifitzialmente. Multiculturalismu bonu, etnotzentrismu malu, e su problema est risòlvidu. In realidade, multiculturalismu signìficat etimologicamente multi-culturalismu, est a narrere pluralidade de isculturas. (...) Is culturas, est craru, non bessent intatas dae su diàlogu e dae su iscàmbiu, ma si modìficant e non abarrant mai uguales, comente sutzedet in ònnia raportu umanu. Ma propriu proite b'apat multi-culturalismu est pretzisu chi is culturas siant meda, proite si non sunt meda non podent mancu allegare intra issoro. Ma pro meda frassos multiculturalistas, in realidade, nche diat depere essere una ùnica cultura multiculturale globale, chi logicamente diat diventare una cultura ùnica, e non prus multi-culturale, cun s'ùnica limba inglesa, ùnica coghina tzinesa, ùnicu shopping italianu, etc. Custu multiculturalismu, est ladinu, diat essere isceti su involucru pintorescu de sa totale americanizatzione de su mundu. Su fatu chi sa magioria manna de sa cultura de manca non si agatet de nudda, antzis si nde fatzat promotora, sighende a tzerriare contra s'etnotzentrismu finas cando si faghent cosas elementares comente sa difesa de s'impreu curretu de sa propria limba natzionale,est signu chi b'at una tragèdia istòrica e culturale devastante, de sa cale non si bident galu is signos de suberamentu.




Nessun commento:

Posta un commento

Invitiamo a lasciare commenti sensati. Insulti, provocazioni o attacchi personali non saranno tollerati.